image

Provincie Berat

Babi Tomorri, de Zeus van de ALbanezen, de schepper van het universum

Legendes, mythes, verzinsels en waarheden

Het gebied is rijk aan folklore en verhalen over de geografische formaties van de regio vormen daarop geen uitzondering. Zoals overal waar mensen zich zijn gaan vestihgen ontstaan legenedes over de oorsprong van het gebied waar ze zijn terecht gekomen. Zo is er in de regio Berat een legende over twee broers die verliefd werden op dezelfde vrouw. Volgens de legende hield zij ook van beiden. Toch bleek haar liefde voor beiden tragisch voor iedereen. De legende draait om twee knappe en dappere broers, Tomorr en Shpirag, die in het hele land bekend stonden als onafscheidelijk en die diep van elkaar hielden. Op een dag ontmoette Tomorr Osumi, een van de mooiste vrouwen van het land, en werd hij smoorverliefd op haar. Hetzelfde overkwam Shpirag. Shpirag werd ook verliefd op dit mooie meisje, zich niet bewust van de gevoelens van zijn oudere broer voor haar. De mooie Osumi hield van beiden en bezocht hen in het geheim, zonder duidelijk te zijn over haar gevoelens. De tijd verstreek en al snel sloeg het noodlot toe in Tomorr en Shpirags familie. Tomorr werd zich bewust van alles wat er tussen zijn broer en Osumi gaande was, en zoals de legende zegt "was zijn pijn zo hevig dat zijn schreeuw tot in de hemel te horen was". Hij probeerde Shpirag ervan te overtuigen Osume niet langer te achtervolgen, maar Shpirag weigerde, woedend. Tomorr had geen andere keus dan zijn broer te doden. Hij trok zijn zwaard en hakte Shpirag in stukken. Tijdens hun gevecht nam Shpirag wraak door stenen naar Tomorrs lichaam te gooien. Zo bleef Tomorrs lichaam vol gaten achter en werd Shpirags lichaam in stukken gesneden. Toen Osumi over de tragedie en de dood van de twee broers hoorde, begon ze eindeloos te huilen. Haar tranen vormden de rivier de Osumi, die tussen de bergen Tomorr en Shpirag ligt.

 

Volgens de legende vestigde ene Abaz Ali uit Arabië zich samen met zijn jongere broer in Berat en werd hij de beschermer van de nahija (een kleine administratieve eenheid.) De broer verdedigde de stad Berat, terwijl Abaz Aliu zich op Tomorr vestigde om alle stammen en provincies van Tomorr te beschermen. Op 25 augustus komt zijn ziel terug van Olympus om de inwoners van Berat van alle kwaad te bevrijden. Het spoor van Abaz Ali is verbonden met de legende over hoe hij in Tomorr aankwam. De voortzetting van zijn bestaan in Skrapar is groot, aangezien de voetafdrukken van hem en zijn paard te vinden zijn op "Dërsa e Kajcë", op de grens met Përmet, in "Taronia" van Çepan, in de "Rots van de Osumkloof" van Dhoresi, in zijn handafdruk nabij Bargullas, in "Dërsa e Novaj" en "Vendi i sëntë" aan de noordzijde van Tomori en in "Chuka e Tomori" waar zich zijn graf zou bevinden. Deze plaatsen worden het hele jaar door door gelovigen bezocht, maar vooral van 20 tot en met 25 augustus. Abaz Ali zou zijn mythische vlucht uit Arabië naar de berg Tomorri hebben gemaakt, waar hij heenging en voor altijd bleef. Deze strijder die voor de vrijheid viel, kwam en vond rust op de Albanese berg. De belangrijkste Bektashi-bedevaartplaats ter wereld, het graf van Abaz Ali, ligt ver van Teqeja e Kulmaku, twee uur lopen of 40 minuten met de auto, op een hoogte van 2417 meter boven zeeniveau, in Čuka e Tomori. Uit historische bronnen wordt vermeld dat het een geloofsplaats is uit de oudheid. Tot de rituelen behoren onder andere het aansteken van kaarsen op heilige plaatsen, het doneren van geld bij gebedshuizen, het offeren van een schaap of lam en het delen van voedsel met andere gelovigen.