Provincie Fier
De provincie Fier is wat betreft toerisme en mogelijkheden tot toerisme nogal beperkt. Zowat alle reisagentschappen en individuele bezoekes zullen wel Apollonia aandoen, samen met Butrint het vlaggeschip van de Albanese nationale archeologischez parken, sommigen zullen het klooster van Ardenicë bezoeken onder het mom dat grote held Shkenbderbue daar zou getrouwd zijn en nog in mindere mate het beschermde natuurgebied aan de kust, Fivjakë. Toch heeft de regio wel wat te bieden en ik zal mijn best doen dat aan te tonen. Het landschap is vlakker, de wegen zijn vrij goed, dus ik zou zeggen: fietsliefhebbers, haal uw vehikel boven. De stad Fier zelf is best en aangename plaats geworden, gemoderniseerd en verfraaid. Best goed om er wat in rond te wandelen, misschien best op een zondagmorgen wanneer straten in het centrum worden ingenomen door de markt. De nieuwe autostrade naar Vlorë heeft sedert enkele jaren een ring rond Fier gekregen en de neiging om er snel voorbij te rijden is vanzelfsprekend groot. Ik zelf heb altijd de neiging gehad er zo snel mogelijk door te rijden (nu errond) en de chaos te bekijken vanop het 'Balkoni i Fierit' omgeven door groen, maar ik denk dat ik de stad zelf eens een nieuwe kans moet geven.
De provincie Fier heeft een relatief sterke economie binnen Albanië, met landbouw en zware industrie die de ruggengraat van het gebied vormden tijdens het communistische tijdperk. De lonen in de provincie liggen boven het Albanese gemiddelde. Recentelijk is een dienstensector lokaal prominenter geworden, evenals kleinschalige productie door buitenlandse bedrijven. Fier was de thuisbasis van elektriciteitsopwekking in Albanië met de bouw van de elektriciteitscentrale van Fier tijdens het communistische tijdperk. Hoewel deze in 2007 werd ontmanteld, werd in 2023 een gezamenlijke Grieks-Albanese onderneming aangekondigd om deze thermische centrales nieuw leven in te blazen en zo de Albanese elektriciteitsindustrie te diversifiëren. Dit heeft vanzelfsprekend nadelen. Er is ook een nieruwe olieraffinaderij gebouwd en dat ruik je best wel bij het naderen van destad vooral wanneer je uit zuidelijke richting, Vlorë, komt.
Fier is gekenmerkt door 3 aspecten: de vlakten van Myzeke waar intensief aan landwouw en veeteelt wordt gedaan, de zone rond Fier stad waar industrie, nu vooral olie en energie, de plak zwaait en een zuidelijke, heuvelachtige zone waar natuur en geschiedenis te ontdekken zijn. Heel oude geschiedenis vooral. Iemand die zou willen, kan er best een paar dagen bezig zijn. Tegen de gangbare normen in, vind ik persoonlijk de bevolking niet zo gastvrij en vriendelijk als in de andere provinoies. Dat komt natuurlijk door wat zich in de provincie heeft afgespeeld tijdens en vlak na de communistische periode. In die periode werd de regio aan de ane zijde sterk geïndustrialiseerd waardoor werkkrachten van overal in het land werden aangevoerd. Aan de andere zijde was de myzeke een onvruchtbaar moerasland waar malaria heerste. Tegenstanders wan het regime werden ernaartoe gedeproteerd om de moerassen droog te leggen en er landbouwgrond van te maken. Ze werden gekazerneerd in die typische blokken in een desolaat landschap waar nu nog steeds overblijfsleen van te zien zijn en die zelfs nog bewoond worden. Verder zijn er dorpen met een hog concentratie aan Roma en Vlachs die een afgezonderd bestaan leiden. De stad Fier zelf bleef lange tijd verwaarloosd en verstoken van overheidssteun terwijl de industrie verdwenen was. Lange jaren heeft de provincie uitsluitend geteerd op het bestaan van Apollonia en zelfs daar heeft het geduurd tot voor een paar jaar de site weer enigszins aanvaardbaar was voor buitenlandse bezoekers. De immense stranden tussen de mondingen van Seman en Vjose lagen er verlaten en desollat bij, maar o zo mooi en natuurlijk. Nu is dat wat anders, tijdens het zomerseizoen kan je er over de koppen lopen. In lente en herfst echter kan je nog aanvoelen hoe het vroeger was.
